Biện pháp và cách phòng ngừa sốt xuất huyết tại nhà 

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính có khả năng bùng phát mạnh tại khu vực nhiệt đới, đặc biệt ở Việt Nam. Mặc dù y học đã tiến bộ, hiện vẫn chưa có thuốc đặc hiệu và vaccine phòng bệnh chưa được triển khai rộng rãi, vì vậy việc hiểu rõ triệu chứng và biện pháp phòng ngừa sốt xuất huyết vẫn đóng vai trò quan trọng để hạn chế ca mắc và biến chứng nguy hiểm. Cùng openstreetsdet.org phân tích cụ thể qua bài viết dưới đây nhé!

Khái quát về bệnh sốt xuất huyết và dấu hiệu nhận biết

Sốt xuất huyết là bệnh do virus Dengue gây ra, truyền sang người qua vết đốt của muỗi Aedes cái. Loài muỗi này thường sinh sản ở nơi có nước đọng và hoạt động mạnh vào sáng sớm cũng như chiều tối. Trong giai đoạn 2023–2025, ghi nhận số ca mắc tăng rõ rệt vào mùa mưa, đặc biệt từ khoảng tháng 4 đến tháng 11. Những khu vực dân cư đông đúc, điều kiện vệ sinh hạn chế hoặc nhà trọ chật chội dễ trở thành điểm bùng phát dịch.

Bệnh thường trải qua ba giai đoạn gồm giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục. Người bệnh có biểu hiện sốt cao đột ngột, đau đầu, khó chịu, buồn nôn, ăn uống kém và đau mỏi toàn thân. Một số trường hợp xuất hiện ban đỏ trên da hoặc hiện tượng sung huyết.

Nếu bệnh chuyển nặng, người mắc có thể gặp các triệu chứng như mệt lả, đau bụng nhiều, lượng nước tiểu giảm, chảy máu chân răng, chảy máu mũi và đôi khi gan to. Khi huyết áp giảm và mạch nhanh bất thường, bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng sốc nguy hiểm và cần được xử trí kịp thời.

Những cách phòng ngừa sốt xuất huyết

Hiện chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu nên phòng bệnh luôn được xem là ưu tiên hàng đầu. Hai nhóm biện pháp dưới đây giúp giảm đáng kể sự lây lan của muỗi.

Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi và tiêu diệt lăng quăng

• Muỗi vằn thường đẻ trứng trong các dụng cụ có nước đọng. Do đó cần thực hiện các biện pháp như đậy kín thùng chứa nước, vệ sinh lu và xô chậu định kỳ, thả cá nhỏ vào các bể lớn để tiêu diệt lăng quăng.
• Đồ vật có khả năng đọng nước như chai lọ, lon cũ hoặc lốp xe cần được thu gom, xử lý hoặc úp ngược khi không dùng.
• Khay nước tủ lạnh hoặc bát nước kê chân tủ cũng cần vệ sinh và có thể pha thêm muối để ngăn muỗi đẻ trứng.
• Bình hoa cần được thay nước thường xuyên.
• Khu vực quanh nhà nếu có cây cối rậm rạp nên được phát quang.
• Nước đọng ở sân, mái nhà hoặc hệ thống thoát nước phải được xử lý.

Những cách phòng ngừa sốt xuất huyết này sẽ giúp cắt đứt vòng đời sinh sản của muỗi.

Hạn chế bị muỗi đốt

• Bên cạnh việc diệt lăng quăng, người dân cần chủ động ngăn muỗi tiếp xúc bằng cách mặc quần áo dài tay, nhất là khi ngủ trưa hoặc vào thời điểm muỗi hoạt động mạnh.
• Ngủ màn là biện pháp hiệu quả.
• Các hình thức hỗ trợ như xịt chống muỗi, nhang xua muỗi, vợt điện hoặc lưới chống côn trùng đều góp phần giảm nguy cơ bị đốt.
• Việc lắp rèm hoặc cửa lưới giúp hạn chế muỗi vào nhà.
• Sử dụng điều hòa cũng khiến muỗi ít hoạt động.
• Người đang mắc bệnh nên nằm trong màn để tránh truyền virus cho người khác khi bị muỗi đốt.
• Bên cạnh đó, cha mẹ cần nhắc nhở trẻ nhỏ tránh vui chơi tại những nơi ẩm thấp nhiều cây cối.
• Trẻ cần mặc quần áo dài và được che chắn khi ngủ để giảm khả năng bị muỗi tấn công.

Sốt xuất huyết nếu không nhập viện có tự khỏi được không?

Với những trường hợp sốt xuất huyết nhẹ, người bệnh có thể điều trị ngoại trú và hồi phục tại nhà nếu tuân thủ đầy đủ hướng dẫn của nhân viên y tế. 

Tuy vậy, trong suốt quá trình chăm sóc tại nhà, nếu tình trạng bệnh chuyển nặng hoặc xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo bất thường, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được kiểm tra và có thể được yêu cầu nhập viện khi cần thiết. Việc điều trị kịp thời sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng và đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Các biến chứng sau sốt xuất huyết thường gặp 

Những người có hệ miễn dịch yếu hoặc từng mắc sốt xuất huyết dễ gặp biến chứng hơn. Dưới đây là các biến chứng thường gặp:

Thoát huyết tương

Đây là biến chứng phổ biến nhất và cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng sốc. Khi thành mạch bị tổn thương, huyết tương thoát ra ngoài gây mất nước trầm trọng. Cơ thể có thể rơi vào tình trạng tụt huyết áp. Nếu lượng huyết tương thoát ra nhiều, người bệnh có thể bị sưng vùng bụng hoặc cổ do dịch tích tụ.

Rối loạn đông máu

Người bệnh có thể bị chảy máu cam, chảy máu chân răng hoặc xuất huyết dưới da. Phụ nữ có thể bị rong kinh kéo dài. Trong các trường hợp nặng, máu có thể chảy vào đường tiêu hoá hoặc các cơ quan nội tạng. Một số trường hợp hiếm ghi nhận từ năm 2024 đến 2025 cho thấy người lớn có thể gặp xuất huyết não nếu không được theo dõi sát sao.

Tổn thương mắt và nguy cơ giảm thị lực

Một số bệnh nhân sau sốt xuất huyết có biểu hiện nhìn mờ hoặc giảm thị lực đột ngột. Nguyên nhân thường là xuất huyết võng mạc hoặc phù hoàng điểm. Dù không gây đau, tình trạng này có thể làm thị lực suy giảm nhanh. Nếu được thăm khám kịp thời, thị lực thường có thể hồi phục, tuy nhiên cần được theo dõi để tránh tổn thương lâu dài.

Kết luận

Sốt xuất huyết vẫn là thách thức lớn đối với sức khỏe cộng đồng, nhất là trong điều kiện khí hậu thay đổi khiến muỗi sinh sôi mạnh hơn. Việc chủ động áp dụng phòng ngừa sốt xuất huyết bằng việc loại bỏ môi trường sinh sản của muỗi, giữ vệ sinh xung quanh nhà và áp dụng biện pháp chống muỗi là điều quan trọng cho mỗi gia đình. Bên cạnh đó, phát hiện sớm và tuân thủ theo dõi y tế giúp giảm nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.