8 thực phẩm gây mất sữa mẹ mà mẹ sau sinh cần tránh

Sau sinh, việc duy trì nguồn sữa dồi dào và chất lượng là điều mà mọi bà mẹ đều quan tâm. Chế độ ăn uống đóng vai trò then chốt trong quá trình này, bởi có nhiều loại thực phẩm tưởng chừng vô hại lại có thể làm giảm lượng sữa hoặc ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ. Dưới đây là 8 nhóm thực phẩm gây mất sữa mẹ phổ biến đã được openstreetsdet.org tổng hợp để mẹ đảm bảo nguồn sữa luôn ổn định và đủ dưỡng chất cho bé yêu.

Bạc hà – “thủ phạm thầm lặng” khiến sữa mẹ giảm dần

Bạc hà được nhiều người yêu thích vì hương vị tươi mát, giúp giảm căng thẳng và làm thơm miệng. Tuy nhiên, trong bạc hà có chứa menthol, hoạt chất có khả năng làm giảm tiết hormone prolactin – hormone kích thích tuyến sữa hoạt động.

Việc sử dụng quá nhiều bạc hà, đặc biệt là dưới dạng trà bạc hà, kẹo cao su, dầu xông hoặc tinh dầu bạc hà, có thể khiến nguồn sữa bị giảm đáng kể. Nếu mẹ vẫn muốn tận dụng công dụng giải nhiệt của bạc hà, nên dùng với lượng rất nhỏ, chỉ vài lá để tạo hương vị, không nên sử dụng thường xuyên.

Măng tươi – nguy cơ tiềm ẩn ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé

Măng là món ăn quen thuộc trong bữa cơm Việt, nhưng măng tươi lại chứa một lượng đáng kể cyanide (axit cyanhydric) – chất có thể gây ngộ độc nếu chế biến không kỹ. Bên cạnh đó, cyanide cũng có tác dụng ức chế hoạt động của tuyến sữa, khiến sữa mẹ giảm nhanh chóng.

Ngay cả khi măng đã được luộc kỹ, lượng độc tố vẫn có thể tồn tại một phần. Do đó, trong giai đoạn cho con bú, mẹ nên hạn chế ăn măng tươi, măng chua hay măng khô, và thay vào đó nên chọn rau củ an toàn, dễ tiêu như bí đỏ, cà rốt hoặc đậu bắp – vừa lợi sữa vừa bổ sung vitamin A và C.

Cà phê và các loại đồ uống chứa caffeine

Cà phê, trà đặc, nước tăng lực hay một số loại nước ngọt có gas đều chứa caffeine – chất kích thích thần kinh có thể làm giảm lượng nước trong cơ thể, khiến tuyến sữa hoạt động kém hiệu quả.

Ngoài ra, caffeine còn đi vào sữa mẹ, ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ và hệ thần kinh non nớt của trẻ sơ sinh, khiến bé dễ quấy khóc, khó ngủ hoặc cáu gắt.

Các chuyên gia khuyến cáo mẹ nên giới hạn tối đa dưới 200 mg caffeine mỗi ngày (tương đương 1 ly cà phê nhỏ) hoặc tốt nhất là ngưng hoàn toàn trong 6 tháng đầu sau sinh để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Thực phẩm gây mất sữa hàng đầu: Đồ ăn cay nóng 

Các món ăn cay như ớt, tiêu, mù tạt hay các loại tương ớt công nghiệp có thể thay đổi mùi vị sữa mẹ, khiến bé không thích bú. Không chỉ vậy, đồ cay còn dễ gây nóng trong, rối loạn tiêu hóa, đau dạ dày và táo bón cho mẹ sau sinh.

Nếu ăn thường xuyên, những phản ứng này sẽ làm giảm sức khỏe tổng thể và gián tiếp ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa. Mẹ nên ưu tiên các món ăn thanh đạm, ít gia vị và bổ sung các loại rau củ mát như rau má, rau ngót, mướp hương hoặc bí xanh để vừa thanh nhiệt, vừa hỗ trợ tiết sữa.

Đồ ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ

Thực phẩm chiên rán, đồ ăn nhanh như gà rán, khoai tây chiên, xúc xích hay mì ăn liền đều chứa lượng chất béo bão hòa cao, dễ gây tắc tia sữa và làm giảm chất lượng sữa.

Hơn nữa, các món này còn khiến mẹ dễ tăng cân, rối loạn lipid máu và giảm hấp thu các chất dinh dưỡng quan trọng. Khi cơ thể mệt mỏi, hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả, việc sản xuất sữa tự nhiên cũng bị ảnh hưởng.

Để bảo vệ sức khỏe, mẹ nên thay thế bằng các món hấp, luộc, om hoặc nướng ít dầu – vừa giữ được hương vị, vừa đảm bảo lượng dưỡng chất trong thức ăn.

Rượu và các loại đồ uống có cồn

Cồn trong rượu bia có thể làm giảm phản xạ tiết sữa và ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ. Không chỉ vậy, ethanol (thành phần chính trong rượu) có thể đi vào dòng sữa, gây ngủ li bì, chậm phát triển và ảnh hưởng đến thần kinh của trẻ sơ sinh.

Ngay cả khi chỉ uống “một chút cho vui”, mẹ cũng nên biết rằng cồn có thể tồn tại trong sữa tới 2–3 giờ sau khi uống. Vì vậy, để đảm bảo an toàn, mẹ nên tránh hoàn toàn các đồ uống có cồn trong suốt thời gian cho con bú.

Thực phẩm gây mất sữa: Các đồ chế biến sẵn

Các loại thịt nguội, xúc xích, đồ hộp, mì ăn liền hay bánh snack đều chứa nhiều muối, chất bảo quản, hương liệu nhân tạo và bột ngọt. Các thành phần này không chỉ khiến sữa mẹ giảm chất lượng mà còn có thể gây đầy hơi, khó tiêu, thậm chí dị ứng cho trẻ.

Nitrit và nitrat – hai chất bảo quản thường gặp trong thực phẩm chế biến – có thể gây hại cho hệ thần kinh và gan của bé nếu hấp thu lâu dài.

Thay vì sử dụng đồ ăn sẵn, mẹ nên tự nấu các món tươi, chọn nguyên liệu sạch, nấu vừa chín tới để vừa đảm bảo dinh dưỡng vừa kích thích tiết sữa tự nhiên.

Rau mùi tây – làm giảm hormone tạo sữa

Rau mùi tây là loại rau thơm thường thấy trong các món ăn, nhưng nếu sử dụng quá nhiều, nó có thể làm giảm hormone prolactin, vốn là hormone chủ chốt trong quá trình sản xuất sữa.

Một số nghiên cứu cho thấy, dùng rau mùi tây với liều lượng cao trong thời gian dài có thể làm giảm lượng sữa tiết ra đáng kể. Vì vậy, mẹ chỉ nên dùng với lượng nhỏ để trang trí món ăn, không nên ăn thường xuyên hoặc dùng nước ép mùi tây khi đang cho con bú.

Lời khuyên giúp mẹ duy trì nguồn sữa dồi dào

Để nuôi con bằng sữa mẹ hiệu quả, ngoài việc tránh những thực phẩm kể trên, mẹ cần:

• Bổ sung đủ nước (2–2,5 lít/ngày) để đảm bảo cơ thể luôn đủ ẩm và hỗ trợ tuyến sữa hoạt động.
• Ăn đa dạng thực phẩm: ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, trái cây ngọt nhẹ, cá hồi, trứng và sữa tươi.
• Nghỉ ngơi hợp lý, giữ tinh thần thoải mái, vì stress là nguyên nhân hàng đầu gây tắc tia sữa.
• Cho con bú thường xuyên để kích thích tiết sữa tự nhiên, đặc biệt trong 6 tháng đầu sau sinh.

Tổng kết

Nguồn sữa mẹ chính là món quà vô giá dành cho bé trong những tháng đầu đời. Chỉ cần điều chỉnh nhỏ trong chế độ ăn uống – tránh xa 8 thực phẩm gây mất sữa như bạc hà, măng, cà phê, đồ cay, thực phẩm chiên rán, rượu bia, đồ ăn chế biến sẵn và rau mùi tây – mẹ đã có thể bảo vệ nguồn sữa tự nhiên, giúp con phát triển khỏe mạnh, thông minh và hạnh phúc.