Bệnh tiểu đường nên ăn gì để đảm bảo sức khỏe?

Đối với các bệnh nhân có chỉ số đường huyết bên trong cơ thể cao, thắc mắc bệnh tiểu đường nên ăn gì và không nên ăn gì luôn là vấn đề phải đặt lên hàng đầu. Cùng openstreetsdet.org lý giải qua bài viết dưới đây nhé! 

Tổng quan về bệnh tiểu đường

Tiểu đường là gì?

Tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường đang có xu hướng gia tăng ở giới trẻ trong thời gian gần đây. Đây là tình trạng rối loạn chuyển hóa khiến mức đường trong máu luôn cao hơn bình thường. Nguyên nhân chủ yếu là do cơ thể thiếu hụt insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả.

Các loại tiểu đường phổ biến

• Tiểu đường tuýp 1: Cơ thể ngừng sản xuất insulin, thường gặp ở người trẻ tuổi.
• Tiểu đường tuýp 2: Cơ thể đề kháng insulin hoặc sản xuất không đủ, chiếm tỷ lệ lớn nhất trong các ca bệnh.
• Tiểu đường thai kỳ: Xuất hiện trong thời gian mang thai, có thể biến mất sau sinh nhưng làm tăng nguy cơ bị tiểu đường tuýp 2 sau này.

Bệnh tiểu đường nên ăn gì là tốt nhất?

Một chế độ ăn hợp lý giúp ổn định đường huyết và tăng cường sức khỏe. Dưới đây là các nhóm thực phẩm nên được ưu tiên trong thực đơn hằng ngày.

Rau củ ít tinh bột

Rau xanh là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ dồi dào, hỗ trợ điều hòa đường huyết.

Một số lựa chọn tốt:

• Rau cải xanh, cải bó xôi: Giàu vitamin K và chất chống oxy hóa
• Súp lơ xanh: Tốt cho hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa
• Bí ngòi: Lượng calo thấp, giàu chất xơ

Ngũ cốc nguyên hạt

So với ngũ cốc tinh chế, ngũ cốc nguyên hạt có chỉ số đường huyết thấp, hấp thu chậm, giúp người bệnh no lâu hơn.

Những loại nên đưa vào khẩu phần:

• Yến mạch: Chứa chất xơ hòa tan beta-glucan
• Gạo lứt: Tốt hơn gạo trắng nhờ lượng chất xơ cao
• Quinoa: Dồi dào protein thực vật và sắt

Các loại đạm lành mạnh

Protein nạc không chỉ giúp duy trì khối lượng cơ bắp mà còn không làm tăng đường huyết đột ngột như carbohydrate.

Gợi ý thực phẩm giàu đạm:

• Thịt gà (ức gà không da)
• Cá hồi, cá ngừ: Giàu axit béo omega-3
• Đậu phụ, đậu nành: Nguồn protein thực vật dồi dào

Trái cây tươi, ít ngọt

Người bệnh không cần tránh hoàn toàn trái cây, nhưng nên ưu tiên những loại có chỉ số đường huyết thấp và nhiều chất xơ.

Một số trái cây phù hợp:

• Táo: Nhiều chất xơ, vitamin C
• Dâu tây, việt quất: Giàu chất chống oxy hóa, tốt cho tim mạch
• Kiwi: Hỗ trợ tiêu hóa, ít đường

Các loại hạt và đậu

Đây là nhóm thực phẩm giúp cung cấp năng lượng ổn định và hỗ trợ kiểm soát đường huyết hiệu quả.

Những lựa chọn nên có trong khẩu phần:

• Hạt chia: Nhiều chất xơ, axit béo tốt
• Hạt óc chó, hạnh nhân: Chứa chất béo không bão hòa
• Đậu lăng, đậu đen: Giúp no lâu và ổn định glucose trong máu

Những thực phẩm cần hạn chế

Sau khi biết bệnh tiểu đường nên ăn gì, để bảo vệ sức khỏe lâu dài, người bị tiểu đường cần tránh các thực phẩm có khả năng làm tăng đường huyết đột ngột hoặc gây biến chứng tim mạch.

Các nhóm thực phẩm nên tránh

Tinh bột tinh chế

• Gạo trắng, bánh mì trắng, miến, bún
• Khoai nướng, bột sắn dây

Chất béo bão hòa và cholesterol

• Nội tạng động vật, thịt mỡ
• Da gà, bơ, kem sữa, dầu dừa

Đồ ngọt và nước uống có đường, đồ có cồn

• Bánh kẹo, siro, mứt
• Nước ngọt có gas, nước trái cây đóng hộp
• Bệnh nhân tiểu đường nên tránh xa các đồ uống như bia, rượu

Trái cây sấy khô

• Nho khô, mơ khô, mứt trái cây: chứa hàm lượng đường cao, dễ làm tăng đường huyết

Gợi ý thực đơn một ngày cho người tiểu đường

Một thực đơn cân bằng và đa dạng không chỉ giúp kiểm soát bệnh mà còn duy trì được năng lượng và tinh thần tốt.

Bữa sáng

• Cháo yến mạch nấu với hạt chia và một ít dâu tây tươi
• Hoặc bánh mì nguyên cám ăn kèm trứng luộc và rau sống

Bữa phụ sáng

• Một quả táo nhỏ hoặc ½ quả bưởi
• Sữa chua không đường hoặc sữa thực vật

Bữa trưa

• Cơm gạo lứt với ức gà hấp và rau luộc
• Hoặc salad cá hồi, rau xanh và dầu ô liu

Bữa phụ chiều

• Một nắm hạt óc chó hoặc hạnh nhân
• Một ly trà xanh không đường

Bữa tối

• Canh cá nấu chua và cơm gạo lứt
• Thịt bò xào nấm và rau cải xanh

Bữa phụ tối

• Sữa đậu nành không đường hoặc nước ép táo nguyên chất
• Một ít hạt điều hoặc hạt dẻ cười

Một số mẹo nhỏ giúp kiểm soát chế độ ăn

Ưu tiên thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp

Lựa chọn thực phẩm có chỉ số glycemic thấp như đậu, yến mạch, bánh mì nguyên cám để ổn định lượng đường trong máu.

Chia nhỏ khẩu phần ăn

Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày giúp ngăn tình trạng tăng hoặc tụt đường huyết bất ngờ. Thay vì thói quen ăn 3 bữa như mọi khi, hãy thay đổi để từ từ để cơ thể dần thích nghi. 

Uống đủ nước

Nước đóng vai trò cực kỳ quan trọng bên trong cơ thể nên hãy lưu ý cung cấp từ 2 đến 2,5 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ hoạt động của cơ thể và quá trình chuyển hóa glucose.

Lựa chọn chất béo lành mạnh

Hạn chế sử dụng mỡ động vật, thay vào đó là dầu oliu, dầu hướng dương, các loại hạt hoặc cá béo là cách để bạn kiểm soát bệnh tốt nhất. 

Kết hợp với vận động hợp lý

Song song với chế độ ăn, người bệnh nên duy trì thói quen tập thể dục đều đặn như đi bộ, yoga, đạp xe nhẹ nhàng để tăng độ nhạy insulin và cải thiện sức khỏe tim mạch.

Kết luận

Hiểu rõ người bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng gì là bước đầu tiên để quản lý bệnh hiệu quả. Một chế độ ăn uống hợp lý, giàu chất xơ, ít đường và chất béo xấu sẽ giúp duy trì đường huyết ở mức ổn định, hạn chế biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Bên cạnh đó, sự kết hợp với lối sống lành mạnh và vận động hợp lý sẽ mang lại hiệu quả lâu dài trong việc kiểm soát bệnh.